Proweniencja:
Kolekcja prywatna, Brazylia.
Porównaj z:
– August Zamoyski. Myśleć w kamieniu [katalog wystawy], Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, 5 XII 2019 – 17 V 2020, Warszawa 2019, poz. kat. 62.
Wszystko jest boskie – gdyż Bóg jest wszędzie. Sztuka polega na tym, by Go odkryć i przekazać w boski sposób to odkrycie.
August Zamoyski (cyt. za. August Zamoyski..., dz. cyt., s. 388)
August Zamoyski to jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy polskich XX w. Artysta w młodości uległ fascynacji futuryzmem i kubizmem, zaś w okresie międzywojnia stworzył styl zbliżony do realizmu, operujący syntetyzmem i monumentalną hieratycznością. Natomiast na ostatnim etapie twórczości, który przypada na okres powojenny, w rzeźbie Zamoyskiego powróciły tendencje ekspresjonistyczne, z dominacją gwałtownych deformacji. Jego dzieła przesyca nastrój mistycyzmu, coraz częściej pojawia się też tematyka religijna. Helena Syrkus podkreślała, że charakter późnego okresu twórczości i przebyte u schyłku życia wewnętrznego przełomy upodabniają artystyczną drogę Zamoyskiego do Michała Anioła.
Zamoyski – pisze Anna Lipa – podobnie jak Rodin i Dunikowski, pojmował twórczość jako misję i kapłaństwo. Ponieważ prawdziwa sztuka mogła być jego zdaniem tylko sakralną, widział siebie w roli kapłana. W liście do Władysława Tatarkiewicza z 15 listopada 1959 roku pisał: „Sztuka to nie zawód (...) jest powołaniem! – Kapłaństwem! – to sprawa niesłychanie odpowiedzialna, a nie żadna igraszka w piękno!“ Był zatem kontynuatorem idei artystycznych Cypriana Kamila Norwida, który w połowie XIX wieku głosił funkcję religijną sztuki, kapłaństwo artysty, a także kluczową rolę rzemiosła i pracy ręcznej w sztuce. (August Zamoyski..., dz. cyt., s. 64-65)
Podczas II wojny światowej August Zamoyski trafił do Brazylii – tam mieszkał przez kolejne lata. W 1955 powrócił do Europy i osiadł we Francji, gdzie zmarł.
Oferowana rzeźba powstała w Ameryce Południowej. Według informacji od artysty, jakie znajdujemy w katalogu wystawy monograficznej (s. 478), Święta Rodzina została odlana w 15 egzemplarzach, które sprzedano w Brazylii oraz we Francji. Jeden z odlewów, zakupiony w roku 2019 ze spuścizny po artyście, znajduje się obecnie w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie.
♣ Do wylicytowanej ceny oprócz innych kosztów doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).
* do wylicytowanej ceny oprócz innych kosztów zostanie doliczony podatek graniczny VAT 8% (zgodnie z §12 pkt. 2 Regulaminu)
August
Zamoyski (Jabłoń 1893 – Saint-Clar-de-Riviere 1970) - jeden z
najwybitniejszych artystów polskich XX w., obok Xawerego
Dunikowskiego - najbardziej znany rzeźbiarz polski 1. połowy XX w.
Pochodził z rodziny arystokratycznej - był 12. potomkiem po mieczu
ordynata zamoyskiego, Stanisława Kostki Zamoyskiego (1775-1856).
Studiował
rysunek w Lewin-Funke Schule w Berlinie oraz rzeźbę w
Kunstgewerbeschule w Monachium. Po powrocie do kraju współtworzył
wraz z Witkacym, Leonem Chwistkiem i Tytusem Czyżewskim grupę
Ekspresjoniści Polscy - pierwsze polskie ugrupowanie awangardowe. Od
1923 roku przebywał głównie we Francji, w latach 1940-1955
mieszkał w Brazylii. Tam też prowadził szkoły rzeźby w Rio de
Janeiro i Sao Paulo. W 1941 roku został mianowany przez prezydenta
Brazylii Getúlio Vargasa profesorem Szkoły Sztuk Pięknych w Rio de
Janeiro. W roku 1955 osiadł we Francji.
Początkowo tworzył w nurcie ekspresjonizmu, kubizmu i futuryzmu, podejmując śmiałe eksperymenty. Był pierwszym Polakiem, który w 1. poł. XX w. zaczął tworzyć rzeźby zbliżone do symultanicznego dynamizmu U. Boccioniego. W tym czasie działał również na polu teatru; wraz z żoną, tancerką Ritą Sacchetto współtworzył spektakle futurystyczne. Około roku 1925 artysta zerwał z awangardą i zwrócił się ku sztuce figuratywnej. Wypracował własny monumentalno-klasycyzujący styl, bazujący na realizmie z daleko posuniętą syntezą form. W końcu lat 40. pojawiły się w twórczości Zamoyskiego treści metafizyczno-symbolistyczne, zaś forma stała się ekspresyjna i dynamiczna.
