Wanda Gołkowska (1925-2013), CIĄG DALSZY CYKLU „LATAWCE”, 22.X.1997 r.

tusz/papier czerpany, 76 x 56 cm
sygnowany oł. l.d.: D. C. CYKLU: „LATAWCE”, pr.d.: WANDA GOŁKOWSKA

LITERATURA:
- ist pisany przez całe życie. Układ otwarty Wandy Gołkowskiej, red. Jolanta Studzińska, Fundacja Dla Sztuki Niezidentyfikowanej, Wrocław 2017, il. s. 119.
Jedna z najwybitniejszych przedstawicielek konceptualizmu i op-artu w Polsce. Studia artystyczne odbyła w PWSSP we Wrocławiu w latach 1946-1951, uzyskując w 1952 roku dyplom na Wydziale Malarstwa. Przez lata była profesorem macierzystej uczelni. Współzałożycielka grupy Poszukiwania Formy i Koloru (1959) i Grupy Wrocławskiej (1962). W drugiej połowie lat 50. i na początku 60. tworzyła obrazy wpisujące się w nurt informelu i malarstwa materii. Z czasem zaczęła geometryzować i „oczyszczać” kompozycje. W połowie lat 60. odeszła od płaskich powierzchni i zaczęła konstruować obiekty. Uczestniczyła w I Biennale Form Przestrzennych w Elblągu w 1965 roku. Przy tej okazji zrealizowała w przestrzeni ażurową, rysunkową kompozycję. W obiektach stosowała ruchome elementy, pozwalając na modyfikację ich układu. Tym samym wprowadziła do swojej sztuki ruch oraz element przypadku. Wiązało się to z szeroko zakrojoną koncepcją „Układu Otwartego”, która m.in. uwzględniała aktywność odbiorcy, natomiast twórcy dawała „możliwość wyboru, decyzje i przewidywanie”. Jej konceptualna twórczość była związana z refleksją nad kondycją sztuki i artysty, również w kontekście instytucjonalnym. Radykalnym krokiem było uznanie przez Gołkowską pierwszeństwa koncepcji nad realizacją, z czego wycofała się w drugiej połowie lat 70. Pod koniec tej dekady wróciła do tworzenia kompozycji abstrakcyjnych, tym razem porządkując elementy m.in. w oparciu o ciąg Fibonacciego. W latach 90. eksploatowała głównie medium rysunkowe. Rysunek stał się formą notacji i materialnym śladem procesu twórczego. Tworzyła cykle rysunków zbudowanych z podstawowych form, linii i kresek. Wybór języka geometrii artystka tłumaczyła: „Formy geometryczne są literami alfabetu, który pozwala na wpisywanie świata w kształt wizualny. Pion, poziom, kwadrat, trójkąt, koło - stają się symbolami, znakami magicznymi. Są pierwszymi najprostszymi elementami dającymi się formułować w układy otwarte, umożliwiają dowolne konstruowanie świata w strukturach filozoficznych” (w: List pisany przez całe życie. Układ otwarty Wandy Gołkowskiej, red. Jolanta Studzińska, Fundacja Dla Sztuki Niezidentyfikowanej, Wrocław 2017). Prace, do których należy prezentowany rysunek, w swojej konstrukcji kryją namysł nad teoriami matematycznymi, jak i prawami przyrody, nad jej porządkiem i harmonią.