Henryk Berlewi – Krzesło z czerwoną draperią
Litografia barwna
Rok: 1950/1953
Wymiary: 28 x 38,5 cm, 45 x 56 cm (arkusz)
Praca sygnowana odręcznie ołówkiem, p.d.: „H.Berlewi.1950-1953″
Poniżej dedykacja ołówkiem: Mojemu przyjacielowi, Rostem Averbuch z całą sympatią i podziękowaniami, H. Berlewi, Paryz 9.12.53
L.d.: 20/150
Henryk Berlewi (Warszawa 30 X 1894 – Paryż 2 VIII 1967). Był malarzem,
grafikiem, typografem i krytykiem. Był główną postaciąsztuki
konstruktywistycznej w Polsce w latach dwudziestych XX wieku.
Studiował w Académie des Beaux-Arts w Antwerpii (1909-10), wEcole des
Arts Décoratifs i Ecole des Beaux-Arts w Paryżu, by w1913 powrócić do
Warszawy i podjąć naukę w Szkole Rysunkowej podkierunkiem Jana Kauzika
(1913-15). W 1915-18 tworzył i wystawiał,m.in. w Zachęcie, portrety i
kompozycje figuralne. Od 1918 datujesię zbliżenie Berlewiego z kręgami
warszawskich futurystów iformistów. W jego pracach pojawia się
deformacja i elementyekspresjonizmu. Pod wpływem El Lissitzkiego, który w
1921 odwiedziłWarszawę, zainteresował się ideą odnowy sztuki
żydowskiej,podejmował wątki tematyczne związane z kulturą i
życiemcodziennym Żydów. W latach 1922-23 Berlewi przebywał w
Berlinie,gdzie pod wpływem awangardowych kierunków i kontaktów z
wybitnymiartystami radykalnie zmienił swą sztukę i wypracował
teorięmechanofaktury, którą ogłosił drukiem w 1924 w Warszawie iBerlinie
(w „Der Sturm“). Publikację artysta połączył zwystawami indywidualnymi w
obu miastach. Wystawa warszawska miałamiejsce w salonie samochodowym
firmy Daimler-Benz, co współgrało zideą mechanofaktury, zakładającą
maksymalne zbliżenie sztuki itechniki, do czego prowadzić miało m.in.
budowanie obrazu zpowtarzalnych elementów geometrycznych. W 1924-26
Berlewiwspółtworzył wraz z innymi polskimi artystami grupę „Blok“. W1926
powrócił do sztuki przedmiotowej, nie zrywając jednak zruchem
konstruktywistycznym. W 1928 wyjechał do Paryża, gdziezdobył renomę jako
portrecista. W latach II wojny światowejukrywał się na południu
Francji, w 1943-44 współpracował wNicei z ruchem oporu. Po wojnie
kontynuował malarstwo figuratywne ażdo 1957, kiedy to pod wpływem nowych
tendencji w sztuce, a takżeretrospektywnej wystawy konstruktywizmu w
galerii Denise Renée, wktórej wziął udział, wrócił do abstrakcji.
Nawiązał do teoriii praktyki mechanofaktury, traktując ją jako punkt
wyjścia dostworzenia własnej wersji op-artu.
