Julian Henryk RACZKO (1936-2019), Morfologia podwójna III; 1977

olej, płótno; 82 x 42 cm (dwa obrazy połączone ramą w jedną kompozycję);
sygn., dat. i opisany na odwrocie: JULIAN RACZKO / 1977r. / "Morfologia podwójna” III / JULIAN
RACZKO.

Debiutował wystawą malarstwa w 1965 roku w Salonie Debiutów Związku Polskich Artystów Plastyków w Warszawie. Pierwsze prace malarskie zakorzenione były w tradycji kolorystycznego studium natury. Wynikające z pracy naukowej zainteresowania artysty światłem sprawiły, że od połowy lat 60. ten problem stanowił istotę jego prac malarskich. Druga sfera zainteresowań - to geometria. Jej intuicyjne zastosowanie - oparte o doświadczenia naukowe z obszaru fizyki i optyki - sprawia, że poszukiwania Juliana Raczki zmierzają w stronę czystej abstrakcji w jej geometrycznym wydaniu. Język geometrii, którego używa, operuje prostymi środkami, kształtem, światłem, barwą, fakturą - a wszystkie te elementy zdają się być wyrazem dążenia artysty do osiągnięcia harmonicznej pełni. On sam tak to formułuje: geometria nie tylko uczy nas porządku, racjonalnego myślenia, ale przede wszystkim wprowadza nas w tajemnicę przestrzeni. Odczucie przestrzeni jest jednym z najważniejszych doświadczeń człowieka. Przestrzeń może być określana przez geometrię klasyczną - trójwymiarową, ale może być także określana przez geometrię wielowymiarową, uwzględniającą czas, a być może i inne nieznane „wymiary”, o dotychczas niewymiernych cechach odwołujących się do ludzkiej egzystencji. Geometria, a zatem i przestrzeń zawierają w sobie pewną tajemnicę, są nośnikiem odczuć metafizycznych. Problem światła jest również problemem przestrzeni, a więc i geometrii. Geometria Euklidesowa, światło, czas, te i inne nieznane „wymiary” są ze sobą silnie powiązane i tworzą nową geometrię. Równolegle z zagadnieniami strukturalno-wizualistycznymi na przełomie lat 70. i 80. pojawia się w twórczości Juliana Raczki nurt związany z symboliką. Wiąże się on z ograniczeniem koloru do czerni i bieli i zmierza w stronę duchowości i poszukiwań w sferze metafizyki. Szczególną nośność wyrazu ma cykl Kwadrat i koło. Inne prace, takie jak Droga czy Pion i poziom, to wyrażona językiem plastyki wędrówka od konkretu, tego co trzyma przy ziemi, przez kolejne przeobrażenia elementów składowych kompozycji ku pionowi, piętrzącej się linii wyrażającej dążenie do duchowej doskonałości. Tak więc sztuka Juliana Raczki wyraża się w napięciu jakie rodzi się pomiędzy światłem a ciemnością, czernią i bielą, kwadratem i okręgiem, poziomem i pionem. Własne znaczenia elementów, wzbogacają się przez związek z pozostałymi, a wespół są dążeniem do wyrazowej pełni i jedności. ( strona internetowa artysty)