[Piłsudski, Rydz-Śmigły, AKT 5 LISTOPADA] Kochany Pułkowniku. Kraków 5-XI [1916]

Format:15,5x22cm. Ślady po złożeniu. Przebarwienia.

W polskiej historii doszło do pewnej marginalizacji znaczenia politycznego Aktu 5 listopada. Akt ten – jak pisała Marian Kukiel – „wywoływał sprawę państwa polskiego na widownię. I tego nic jużodmienić nie mogło”. I dlatego też Józef Piłsudski już tego samego dnia napisał list do płk. Rydza-Śmigłego „Po raz pierwszy w tej wojnie światowej dzisiaj w miastach naszych publicznie z ust przedstawicieli wielkich armij-narodów padają zapomniane poza Polską słowa: Niepodległość Polski, Rząd Polski, Wojsko Polskie". W następstwie aktu dwóch cesarzy powołana została Tymczasowa Rada Stanu, a później także trzyosobowa Rada Regencyjna Królestwa Polskiego. Rada Regencyjna, mająca sprawować władzę do czasu wyboru króla, podjęła działania mające na celu restytucję państwa polskiego oraz podejmowała decyzje niezbędne w zakresie bieżącego zarządzania. Jednak rewolucyjne wrzenie mające miejsce zarówno we wschodniej, jak i środkowej Europie, pogrzebało nadzieje polskich monarchistów. Rada Regencyjna zakończyła swoje funkcjonowanie przekazując symbolicznie swoją władzę Józefowi Piłsudskiemu i od tamtej pory polska głowa państwa miała już republikańską postać.