Teofil Kwiatkowski, KRAKOWIAK, ok. 1862

10,5 x 13,0cm - akwarela, papier sygn. p.d.: T. Kwiatkowski

 

Bibliografia:

– A. Melbechowska-Luty, Teofil Kwiatkowski 1809-1891, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Wrocław-Warszawa-Kraków 1966, s. 169, nr kat. 289, 290, 291.

 

Krakowiak należy do cyklu mającego być ilustracją zwyczajów i zabaw ludu polskiego, do których tak tęskno było emigrantom przebywającym w Paryżu. Kompozycje z polskimi motywami ludowymi przez francuską publikę uznane zostały za oryginalne i egzotyczne. Znana jest rozbudowana scena wiejskiej zabawy (Paysans polonais en fete), w wersji olejnej z roku 1861 oraz powtórzona w akwarelowej replice, która prezentowana była w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie w r. 1863. Natomiast szkice przygotowawcze, wymieniane w spisie dzieł Kwiatkowskiego sporządzonym przez badaczkę jego twórczości – Aleksandrę Melbechowską-Luty, ukazują krakowiaków w tanecznym ruchu. Dwie kompozycje zatytułowane Krakowiak oraz jedną noszącą tytuł Bal kostiumowy w Hôtel Lambert Melbechowska-Luty datuje przed rokiem 1862. Tym samym podobnie możemy datować również prezentowaną akwarelę.

Teofil Kwiatkowski (Pułtusk 1809 - Avallon w Burgundii 1891) - wybitny przedstawiciel romantyzmu w malarstwie polskim - w latach 1825-1830 studiował malarstwo na Oddziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Warszawskiego u A. Brodowskiego i A. Blanka. Jako oficer 4. pułku piechoty walczył w powstaniu listopadowym; po klęsce jego emigrował do Francji, gdzie pozostał do końca życia. początkowo przebywał w Avignonie, później w Paryżu. Tu studiował jeszcze u A. Toussainta, P. Sentiesa, J. L. Dulonga i L. Cognieta. Utrzymywał bliskie kontakty ze środowiskiem emigracyjnym, m.in. z rodziną ks. Czartoryskich, Adamem Mickiewiczem, Fryderykiem Chopinem, Cyprianem Kamilem Norwidem, Teofilem Lenartowiczem. Wielokrotnie portretował Chopina (także na łożu śmierci), któremu poświęcił też dużą, symboliczną kompozycję Bal w Hôtel Lambert - Polonez Chopina. Malował piękne, przesycone romantyczną aurą krajobrazy z Prowansji i Burgundii. Malował obrazy olejne i bardzo liczne, mistrzowskie akwarele – portrety, pejzaże, sceny rodzajowe, patriotyczne, kostiumowe i alegoryczne. Jego dzieła odznaczają się niepoślednimi walorami kolorystycznymi, emocjonalnym stosunkiem do natury, a także typowo romantyczną skłonnością do fantazji i metafory, zabarwionej często odcieniem melancholii. Artysta wystawiał, m.in. na oficjalnych Salonach paryskich (1839-1881), nadsyłał swe prace także na wystawy krajowe (1862-1873 TZSP w Warszawie). Jego obrazy, akwarele, rysunki znajdują się w Muzeum Mickiewicza w Paryżu, w zbiorach Muzeów Narodowych w Warszawie, Krakowie i Poznaniu, pozostałe są w rękach prywatnych we Francji. Na rynku antykwarskim są rzadkością.