POPIERSIE KOBIETY – STUDIUM, 1915-1920
Olej, tektura; 56 x 46,5 cm
Napis l.d.: Za oryginał | Mieczysława Szczuki | gwarantuję. | Bolesław Gierzkiewicz
Ekspertyza Ireny Bal
Wczesne dzieło mistrza awangardy, utrzymane w tradycji sztuki Młodej Polski, typowe dla prac studentów warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych z lat 1915-1920. W pełni odpowiadające stylistycznie i historycznie twórczości Szczuki z lat studiów. (por. Tryptyk, 1916-18, Muzeum Narodowe, Warszawa)
Autor napisu na obrazie Bolesław Gierzkiewicz był kolegą Szczuki z studiów w SSP. Wspomina go Wanda Gentil-Tippenauerowa zaprzyjaźniona ze Szczuka na studiach: jawił się wtedy w pracowni Bolcio Gierzkiewicz (…) skrzętnie zbierając porzucone przez Szczuke rysunki i kartony. Uwiecznił on [Szczuka] kiedyś w ponuro czarnej tonacji i Bolcia Gierzkiewicza jako cygana z peleryną na bakier, spod której wyłaniaja się rulony prac Szczuki. Po śmierci Szczuki przyjaciele przygotowywali do druku prace artysty. Bolcio Gierzkiewicz okazał się Opatrznością. Od niego pożyczono do fotografii zabrane przez niego ze Szkoły prace Mietka (Wanda Gentil-Tippenhauer, Człowiek i artysta, w: Mieczysław Szczuka, Warszawa 1965, s. 130-131, 137)
Mieczysław SZCZUKA
1887 Warszawa – 1927 Tatry
Malarz,
twórca projektów typograficznych, fotomontaży, architektonicznych,
scenograficznych i abstrakcyjnych filmów eksperymentalnych; czołowy
reprezentant polskiego konstruktywizmu i produktywizmu.
Studia
artystyczne odbył w latach 1915-1920 w warszawskiej Szkole Sztuk
Pięknych pod kierunkiem Miłosza Kotarbińskiego. Tutaj poznał swą
przyszłą towarzyszkę życia i współpracownicę, Teresę
Żarnower. Postawa artystyczna Szczuki kształtowała się początkowo
pod wpływem kubizmu, futuryzmu i ekspresjonizmu. Pełne
dramatyzmu obrazy o tematyce religijnej artysta eksponował w 1920 w
Polskim Klubie Artystycznym w Warszawie. W
1921 r. prezentował wielopłaszczyznowe kompozycje przestrzenne
wykonane z drewna i papier-mâché będące wynikiem eksperymentów w
zakresie efektów fakturowych i natężenia barw.
W 1924 został współzałożycielem awangardowej Grupy Kubistów Konstruktywistów i Suprematystów "Blok". Inspirowany doświadczeniami futurystów i dadaistów podejmował eksperymenty w zakresie filmu i inscenizacji teatralnej. Należał do pionierów fotomontażu; był autorem zaskakujących różnorodnością znaczeniowych skojarzeń kompozycji, które określał terminem "poezjoplastyka".
